[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Można tę sytuację przedstawić za pomocą 16R.L.Stevenson: op.cit., s.51.Moment ten przywodzi na myśl skojarzenie z obrazem Francisco Goyi pt.Kiedy rozum śpi, budzą się upiory.17Tamże: s.58.18Tamże: s.38.© BLACK & WHITE – Subiektywny Magazyn Literacki: http://blackandwhite.3neo.net44metaforycznego obrazu z dwiema kostkami lodu: eksperyment rozdzielił duszę Jekylla na dwie części i zamroził jego sumienie: powstały dwie kostki lodu w jednym naczyniu, jedno ego dobre, a drugie złe, a oba na tyle silnie wyodrębnione i autonomiczne, na tyle twarde, aby móc się ze sobą boleśnie zderzać.Z czasem jednak obie kostki zaczęły się powoli rozpuszczać, aż stały się jednym, czyli powróciły do stanu pierwotnego.Słusznie można by zarzucić, iż hipotezę tę osłabia samo zakończenie opowiadania, gdzie Jekyll pisze list pożegnalny pod wpływem, jak sam twierdzi, ostatniego ze starych (a więc dobrze działających) proszków, których jednak działanie jest coraz krótsze.W ten sposób mógł dokonać samobójstwa, gdyż wiedział, że przemieni się w Hyde'a będąc już w agonii.Ale jak wytłumaczyć słowa Poole'a, który od tygodnia nie widział ani nie słyszał (!) doktora, samą chęć przemiany w Jekylla, który wszak był coraz słabszy w przeciwieństwie do Hyde'a zyskującego z czasem na sile i pewności siebie (!) oraz opisywane wcześniej zdziwienie i przerażenie po przebudzeniu (metamorfoza podczas snu)?Jedno, czego można być pewnym, to to, że samobójstwa dokonał Jekyll (choć być może w ciele Hyde'a, które już do niego przylgnęło).Chciałoby się rzec, iż żywiciel odebrał sobie życie, aby unicestwić pasożyta.Uśmiercając się doktor zademonstrował, że stać go na pogardę wobec siebie samego19 w przeciwieństwie do Hyde'a pragnącego żyć za wszelką cenę, a więc przywiązanego do istnienia w sposób czysto biologiczny, zwierzęcy.Jekyll przyznał się tym samym do porażki, do klęski swych idealistycznych rojeń (w dużej mierze egoistycznych) o doskonałym, perfekcyjnym człowieku, który nie zna innej ścieżki, niż ścieżka dobra i który z tego powodu nie musi się wstydzić swoich grzechów, bo po prostu ich nie popełnia.Jego tragiczny koniec w dużej mierze był spowodowany słusznym przeświadczeniem, że nie może on uciec od prześladującego go wroga, ponieważ wróg ten jest zlokalizowany w nim samym, niczym złośliwy wirus, którego nie da się wyleczyć.Samotność Jekylla była samotnością człowieka dotkniętego nałogiem dążenia do perfekcjonizmu, a zarazem kogoś, kto umiera na śmiertelną chorobę i zdaje sobie z tego sprawę.A jest to przecież ogromny ciężar dla ludzkiej psychiki.We wspomnianych już wcześniej Gorzkich godach pada następujące stwierdzenie: „.tragedia spotyka ludzi nie tyle za sprawą ślepego losu, ile ich własnej niezdarności.Nieszczęście spotyka tego, kto popełnia gafę za gafą, cała serię gigantycznych faux pas.Nasze dramaty, nie dość, że bolesne, bywają też obłożone dodatkowym handicapem: są śmieszne.Nie możemy nawet niczego złożyć na karb fatalizmu.” 20 Doktor Jekyll sam własnoręcznie doprowadził się do takiego stanu, nie była to sprawka ślepego fatum.Jego historia to opowieść o ludzkiej pysze, a nie grecka tragedia, gdzie bohater jest postawiony w sytuacji, w której każde wyjście jest wyjściem złym.Już sama myśl, żeby eksperymentować z psychiką ludzką i za pomocą chemii selekcjonować z niej to, co do niej z samej istoty rzeczy przynależy, było najzuchwalszym faux pas z możliwych dla człowieka, albowiem chcieć poprawiać ludzką naturę, to chcieć poprawiać Boga.2002r.Anna Alochno - Janas19Zobacz motto tego posłowia.20P.Bruckner: op.cit., s.283.© BLACK & WHITE – Subiektywny Magazyn Literacki: http://blackandwhite.3neo.net45Rys.Dwie natury człowieka – dzieło anonimowe pochodzące z Kabały (ks.Zohar).[ Reprodukcja: O.S.Rachleff: Okultyzm w sztuce.Tłum.J.Korpanty, I.Liberek, Warszawa 1993]© BLACK & WHITE – Subiektywny Magazyn Literacki: http://blackandwhite.3neo.net46Spis rozdziałów:Tajemnicze drzwi.1Poszukiwanie pana Hyde'a.4Doktor Jekyll jest zupełnie spokojny.8Morderstwo sir Danversa Carew.10List mordercy.12Osobliwy przypadek doktora Lanyona.15Pod oknem.17Ostatnia noc.18Zeznanie doktora Lanyona.24Pełna spowiedź Henryka Jekylla.28Posłowie.39© BLACK & WHITE – Subiektywny Magazyn Literacki: http://blackandwhite.3neo.net [ Pobierz całość w formacie PDF ]