[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.En het wonderlijke is dat er altijd wordt gezegd dat Rothko eind jaren vijftig op zijn best was, dat hij in de jaren zestig toch in de greep raakte van gloom and doom, zie de Seagram Murals.Dan krijg je de verhalen dat de kleurvlakken duister werden, maar vaak ook minder intens, de vlakken omsloten je als het ware en tilden je niet meer op, maar deze Untitled is een.is een.is een wonder! Verklaar me maar voor gek als ik zeg dat ik in dit werk, Jelmer, de ziel van de wereld zie, maar verdomd, die ziel trilt en siddert te midden van de kleurbanen, en dat terwijl het oog en het werk zijn gescheiden door glas.Glas, juist voor dit werk, dat zo te zien in perfecte conditie verkeert! Why, for Gods sake? Ik heb nog nooit een beter geconserveerde Rothko gezien dan jullie Untitled.Echt, ik zie het al voor me: dit werk komt op de cover van de catalogus van onze Rothko-blockbuster in het moma, het is een klein werk, maar een uniek pièce de résistance.Ik zei al tegen Claire in het voorbijgaan, ik zei: "Claire," zei ik, "geef ons deze Rothko in bruikleen en ik persoonlijk zal me ervoor inspannen dat het Hollands een paar van onze allergrootste werken in ruil terug mag lenen.Een Matisse misschien, of een setje Warhols." Juist als je deze Untitled ziet, dan vraag je je af: hoe deed ie het toch, die magiër, hoe speelde hij het klaar om ons een glimp te verschaffen van.ja, van verlossing, Jelmer, Verneinung misschien zelfs.Weet je, we zijn natuurlijk allemaal schoenlappers en schooiers, maar als wij deze Rothko in onze tentoonstelling in New York op de eretribune plaatsen, dan brengen wij misschien voor al die andere schoenlappers en schooiers op deze wereld een afschaduwing van het nirvana binnen bereik.Vind je dat ik doordraaf? Dat moet dan maar.Denk wat je wilt denken, maar Untitled No.18 móét naar het moma.En ik zie het helemaal voor me.Ons team van restauratoren gaat onderzoeken waarom juist déze Rothko in zo'n perfecte staat is gebleven, en daar brengen we dan verslag van uit in een mooi essay in de catalogus.Misschien dat we er ook een educatieve draai aan kunnen geven door infrarood-foto's uit te vergroten en die in een vitrine tegenover Untitled No.18 te laten zien.Het publiek waardeert zulke educatieve details enorm.Die details maken een retrospectief echt compleet.Ken je de uitspraak van die Roemeense filosoof over Bach? Kom, hoe heet ie ook al weer? Ja, Cioran, ja! Juist, wat ik wil zeggen, is dat Cioran ooit het volgende beweerde: "God heeft heel veel te danken aan Johann Sebastian Bach." Geweldig toch? Het is méér dan een schrandere omkering, vind ik.Die uitspraak raakt aan de kern van het schone, ware en het goede.Over Rothko kunnen we hetzelfde zeggen."God heeft heel veel te danken aan Mark Rothko." Iets anders kun je niet concluderen als Untitled No.18 zich aan je openbaart.En als God al veel te danken heeft aan Rothko, hoeveel hebben wij dan wel niet aan de beste man te danken? Dat idee, het besef dat het aanschouwen van een Rothko ons een glimp gunt van een schoonheid die zelfs God verstomd doet staan, dat moeten we met onze tentoonstelling in het moma overbrengen, met Untitled No.18 als het kloppend hart van de collectie, don't you think so, Jelmer?'.'Jelmer?' [ Pobierz całość w formacie PDF ]